خازن خشک یا خازن روغنی؟
انتخاب نوع خازن خشک یا خازن روغنی، علاوه بر اثر مستقیم بر عملکرد سیستم، روی امنیت، طول عمر تجهیزات و هزینههای عملیاتی نیز تاثیر دارد.
در این مقاله به تفاوتها، مزایا، محدودیتها و کاربردهای خازن خشک و روغنی در پروژههای اتوماسیون صنعتی میپردازیم و یک جدول مقایسه تخصصی ارائه میکنیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد خازن و کاربرد آن مقاله خازن چیست؟ را مطالعه نمایید.
خازنها یکی از اجزای کلیدی در سیستمهای برق صنعتی و پروژههای اتوماسیون هستند. این تجهیزات نقش مهمی در اصلاح ضریب توان، کاهش تلفات انرژی و بهبود عملکرد موتورهای الکتریکی و تابلوهای صنعتی ایفا میکنند. هنگام انتخاب خازن، یکی از رایجترین سوالها این است که خازن خشک بهتر است یا روغنی؟
خازن خشک یا خازن روغنی؟ مقایسه تخصصی برای پروژههای اتوماسیون
قبل اینکه تفاوت دو نوع خازن رو بخوانید پیشنهاد میشه در مورد اصلاح ضریب توان به کمک خازن را در مقاله کاربرد خازن در اصلاح ضریب توان بخوانید.

خازن خشک چیست؟
خازن خشک (Dry Type Capacitor) نوعی خازن است که با دیالکتریک جامد یا فیلم پلاستیکی ساخته میشود و هیچ مایع عایقی ندارد. این خازنها عمدتاً در تابلوهای صنعتی و پروژههای اتوماسیون با ولتاژ پایین تا متوسط استفاده میشوند.
مشخصات خازن خشک
ولتاژ کاری: LV تا MV (معمولاً تا 36 کیلوولت)
ظرفیت: 1–2000 kVAr بسته به کاربرد
ساختار: خشک و بدون روغن
ایمنی: خطر آتشسوزی بسیار کم
نصب و نگهداری: آسان و نیاز به مراقبت کمتر
کاربردهای خازن خشک
اصلاح ضریب توان در تابلوهای LV و MV
استفاده در پروژههای اتوماسیون با تجهیزات حساس
کاهش جریان هارمونیک و محافظت از تجهیزات الکترونیکی
مناسب برای محیطهای داخلی و کنترل شده
خازن روغنی چیست؟
خازن روغنی (Oil Filled Capacitor) از مایع عایقی (روغن) به عنوان دیالکتریک استفاده میکند و معمولاً در شبکههای MV و HV صنعتی، نیروگاهها و پستهای توزیع کاربرد دارد. روغن باعث افزایش ظرفیت، تحمل جریان هجومی و عایقبندی بهتر میشود.
مشخصات خازن روغنی
ولتاژ کاری: MV و HV (1–36 کیلوولت و بیشتر)
ظرفیت: از 50 kVAr تا بیش از 10,000 kVAr
ساختار: روغن عایق، میلهها و ترمینالهای مقاوم
ایمنی: نیاز به سیستم حفاظتی و پایش دما
نصب و نگهداری: نیازمند کنترل دما و بررسی نشت روغن
کاربردهای خازن روغنی
اصلاح ضریب توان در شبکههای فشار متوسط و قوی
استفاده در صنایع سنگین، نیروگاهها و پستهای توزیع
تحمل جریان هجومی بالا برای موتورهای بزرگ
مناسب برای محیطهای خارجی و پروژههای صنعتی با بار زیاد
تفاوتهای اصلی بین خازن خشک و روغنی
| ویژگی | خازن خشک | خازن روغنی |
|---|---|---|
| دیالکتریک | جامد / فیلم پلاستیکی | مایع (روغن) |
| ولتاژ کاری | LV–MV (تا 36 kV) | MV–HV (1–36 kV و بالاتر) |
| ظرفیت متداول | 1–2000 kVAr | 50–10,000 kVAr |
| ایمنی | بسیار بالا، خطر آتشسوزی کم | نیاز به کنترل دما و حفاظت، ریسک نشت روغن |
| نگهداری | کم | نیاز به پایش و کنترل |
| نصب | آسان، داخلی و تابلو | سنگینتر، نیاز به فضای بیشتر و شرایط خاص |
| کاربرد اصلی | تابلوهای LV/MV، اتوماسیون، موتورهای کوچک | پستهای MV/HV، صنایع سنگین، نیروگاهها |
| هزینه اولیه | کمتر | بالاتر |
| عمر مفید | 8–15 سال | 10–20 سال (با نگهداری صحیح) |
این جدول به شما کمک میکند تا تصمیم بگیرید کدام نوع خازن برای پروژه اتوماسیون یا شبکه صنعتی شما مناسبتر است.
نکات کلیدی در انتخاب خازن برای پروژههای اتوماسیون
نوع شبکه و ولتاژ کاری: LV و MV معمولاً خازن خشک، MV/HV صنعتی خازن روغنی.
ظرفیت و نیاز توان راکتیو: محاسبه kVAr دقیق برای اصلاح ضریب توان.
محیط نصب: برای فضاهای داخلی، خازن خشک بهتر است. برای محیطهای خارجی یا بار سنگین، خازن روغنی مناسبتر است.
نیاز به نگهداری: خازن خشک نیاز به نگهداری کمتر دارد، روغنی نیازمند پایش دما و کنترل نشت است.
هزینه و بودجه پروژه: خازن خشک ارزانتر است و هزینه نصب کمتری دارد، خازن روغنی گرانتر اما برای پروژههای بزرگ و فشار قوی مناسب است.
ایمنی و استانداردها: بررسی تطابق با استانداردهای بینالمللی برای هر نوع خازن.
برندهای خازن خشک و روغنی موجود در ایران
برندهای داخلی:
پارس کاپاسیتور: خازن خشک و روغنی با کیفیت بالا و طول عمر مناسب
فراکو: خازنهای LV/MV برای اتوماسیون و تابلوهای صنعتی
پارس شریم: تمرکز بر خازنهای سهفاز برای شبکه صنعتی
برندهای وارداتی:
Chint و ISBS: خازن خشک LV/MV با قیمت رقابتی
PKC و Schneider Electric: خازن روغنی MV و HV برای صنایع سنگین
ABB و Siemens: خازن روغنی HV برای پستهای صنعتی و نیروگاهها
دیجی نیرو امکان تولید، تامین و واردات هر دو نوع خازن خشک و روغنی را طبق ظرفیت و نیاز مشتری دارد.
برای خرید و تهیه خازن مورد نیاز به صفحه فروش خازن دیجی نیرو مراجعه کنید و یا بر روی کلمه خرید خازن کلیک کنید .درضمن می توانید مشاوره مارو هم داشته باشید و بر روی کلمه تماس با ما کلیک کنید تا به صفحه تماس با دیجی نیرو منتقل شود.
جدول مقایسه عملیاتی خازن خشک و روغنی
| نوع خازن | ولتاژ کاری | ظرفیت (kVAr) | کاربرد اصلی | برندهای داخلی | برندهای وارداتی |
|---|---|---|---|---|---|
| خشک | LV–MV (تا 36 kV) | 1–2000 | تابلو صنعتی، اتوماسیون، موتور کوچک | پارس کاپاسیتور، فراکو | Chint، ISBS |
| روغنی | MV–HV (1–36 kV و بالاتر) | 50–10,000 | پست MV/HV، صنایع سنگین، نیروگاه | پارس شریم، فراکو | PKC، Schneider Electric، ABB، Siemens |
جمعبندی و توصیه نهایی
انتخاب بین خازن خشک و روغنی به نوع شبکه، ظرفیت مورد نیاز، محیط نصب، بودجه و شرایط عملیاتی پروژه بستگی دارد. برای پروژههای اتوماسیون صنعتی و تابلوهای LV/MV داخلی، خازن خشک انتخاب بهینه است، در حالی که خازن روغنی برای پستهای MV/HV و پروژههای صنعتی سنگین توصیه میشود.دیجی نیرو امکان تولید، تامین و واردات انواع خازن خشک و روغنی را دارد و مشاوره فنی برای انتخاب دقیق و نصب صحیح ارائه میدهد.